Polikistik over sendromu (PKOS) olan kadınlarda çok fazla erkeklik hormonu bulunur ve yeterli kadınlık hormonu yoktur. Bu durum kadının yumurtlama düzenin bozar. PKOS’lu kadınların yüzde 80’i obezdir. Yüzde 70’ten fazlasında yüzünde, göğüs ile karınların bölgesinde, sırtında veya genital bölgesinde aşırı kıllanma görülür.
Polikistik over sendromu (PKOS) nedir?
Polikistik over sendromu (PKOS) olan kadınlarda çok fazla erkeklik hormonu bulunur ve yeterli miktarda kadınlık hormonu yoktur. Bu durum yumurtlamayı azaltır veya düzensiz hale getirir. PKOS tedavi edilmezse bu hormon dengesizliği vücudun tüm bölgelerini etkileyebilir ve diyabet, kalp hastalığı ve kısırlık dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunları riskini artırabilir.
Kadınlar normalde her ay bir yumurtalık folikülü (gelişmekte olan bir yumurtayı içeren sıvı dolu bir kese) kırıldığında ve olgun bir yumurtayı fallop tüpüne bıraktığında yumurtlamış olur. Polikistik over sendromu olan bir kadındaki aşırı erkeklik hormonu yumurtanın olgunlaşmasını ve salınmasını engeller, bu nedenle yumurta sıvı dolu folikülün veya “kist”in içinde kalır. PKOS’lu birçok kadında bu küçük kist kümeleri ile dolu genişlemiş yumurtalıklar bulunur. Yüksek erkeklik hormon seviyesi normal folikül gelişimi ve yumurtlama düzenini bozar, kadın hormonları dengesizleşir ve döngü kendini tekrar eder.
PKOS’lu birçok kadının insülin direnci vardır, yani vücut glikozu (şekeri) verimli bir şekilde işleyemez. Bunun sonucunda glikozu ihtiyacı olan hücrelere göndermek için ekstra insülin gerekir. Çok fazla insülin iştahı artırabilir bu durum kilo alımına ve daha fazla erkek hormonlarının üretimine neden olabilir.
Polikistik over sendromu doğurganlık çağındaki kadınların yüzde 5 ila 10’unda görülür. Bu yüzden kadınlarda kısırlığın en yaygın nedeni PKOS’tur.
PKOS tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.
Polikistik over sendromu neden olur?
Uzmanlar PKOS’a neyin sebep olduğundan tam olarak emin değiller. Ancak yaygın görüş kalıtsal bir hastalık olduğu yönündedir. Bu duruma yemek yeme alışkanlıkları ve çevresel faktörlerde neden olmuş olabilir. PKOS’un genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonu sonucu geliştiği düşünülmektedir.
Polikistik over sendromu belirtileri nelerdir?
PKOS’lu her kadının kendine özgü hormon seviyeleri ve hormon dalgalanmaları vardır. Bu nedenle belirtiler kadından kadına göre değişir. PKOS’lu kadınların yüzde 80’i fazla kiloludur ve genellikle bel çevresi daha geniştir. Yüzde 70’ten fazlasında yüzlerinde, göğüslerinde, alt karınlarında, sırtlarında veya uyluklarında aşırı kıllanma görülür.
PKOS’un diğer belirtileri ise şunlardır:
- Düzensiz adet döngüleriniz varsa veya adet döngünüz hiç yoksa
- Adet dönemlerinde çok hafif, çok ağır veya beklenmeyen bir zamanda kanama olması
- Akne, koyu lekeler gibi cilt sorunları (koltuk altlarında veya boyun çevresinde küçük, fazla deri flepleri)
- Saç dökülmesi
- Uyku apnesi
- Hamile kalmada zorlanma
Polikistik over sendromu nasıl teşhis edilir?
Doktor belirtileri değerlendirir, tıbbi geçmişinize bakar ve fiziki muayene ile sizi inceler. Hormon düzeylerini ölçmek için kan testleri ister. Yumurtalıklardaki kistleri kontrol etmek için bir ultrason taraması yapılır.
İlginizi Çekebilir
PKOS teşhisi konmak için şu üç belirtiden en az ikisine sahip olmanız gerekir:
- Düzensiz veya olmayan adet dönemleri
- Yüksek erkek hormon seviyeleri, erkek tipi saç dökülmesi veya aşırı kıllanma gibi ilgili belirtiler
- Bir veya her iki yumurtalıkta çok sayıda küçük kist
PKOS olan bir kadın hamile kalabilir mi?
Polikistik over sendromu olan bir kadın hamile kalabilir mi? Tedavi alması şartı ile evet hamile kalabilir. PKOS kilo vererek veya ilaç kullanarak tedavi edilebilir.
Kilo verme: Eğer fazla kilonuz var ise uygu diyet ve spor programları ile kilo vermelisiniz
İlaç: Doktorunuzun verdiği ilaçları düzenli kullanarak
Kısırlık Tedavisi
Doktorunuz size tüp bebek yöntemini önerebilir. Tüp bebek ile hamile kalma yönteminde sperm ile yumurta laboratuvar ortamında bir araya getirilir ve döllenen yumurta anne karnına geri yerleştirilir.
Hamilelik oranı yaşa ve çiftin doğurganlık sorunlarına bağlı olarak değişir. Ancak PKOS’lu kadınların genellikle tüp bebek yöntemi yoluyla hamile kalma şansı diğer doğurganlık sorunları olan kadınlarla aynıdır.
Ameliyat
Yumurtalık delme adı verilen cerrahi bir işlem bir seçenek olabilir. Bu teknikte bir cerrah karnınızda küçük bir kesikler ile yumurtalıklarınızda küçük delikler açar. Bu yöntem erkeklik hormonlarının seviyesini düşürebilir ve yumurtlamaya yardımcı olabilir.
Oral ve enjekte edilebilir ilaçların aksine, yumurtalık delme işlemi tek seferlik bir tedavidir. Etkiler sadece geçicidir, ancak kadınların yaklaşık yüzde 50’si ameliyattan sonraki bir yıl içinde hamile kalır.
Kısırlık tedavisi mi alıyorsun? Daha fazla içerik için Bebeğim Olmuyor kategorisini takip edebilirisin.