Epidural anestezi nedir? Epidural acıtır mı? Epidural sırt ağrısına neden olur mu? Epidural anestezi bebeğe zarar verir mi? Epidural ile ağrısız doğum mümkün mü? Tüm merak edilen soruları bu makalemizde Mucize Annelerimiz için cevaplıyoruz.
Bebeğinizi doğurma düşüncesi uykularınızı kaçırabilir. Doğum sancılarının ağrılı ve yorucu olduğu bir sır değil, ancak doğru ilaçlarla doğum ağrısının üstesinden gelinebilir. Yakında bebeğinizi doğuracaksanız, doğum sancısı konusunda size yardımcı olabilecek bazı seçenekleri düşünüyor olmalısınız. Epidural, doğum ağrısından kurtulmayı sağlayan etkili bir yöntemdir ve hamileler arasında popüler bir seçimdir. Bununla birlikte bazı riskleri de vardır, bu nedenle epidural anestezi hakkında tam bilgiye sahip olmak gereklidir.
Epidural nedir?
Epidural, doğum ağrısının giderilmesi için uygulanan lokal bir anesteziktir. Arkadaki bir tüpten enjekte edilen analjezik ve anestetik ağrı kesiciler gelir. Bir epidural, beyninize ulaşmak için hem motor hem de duyusal sinirlerden gelen sinir sinyallerini bloke eder. Alt bedeninizi hareketsiz hale getirirken sizi ağrıdan korur ve doğum sırasında bilinçli kalmanızı sağlar. Epidural hem vajinal (normal) hem de sezaryen doğum için kullanılabilir.
Doğumda epidural anestezi, içi boş bir iğne veya bir kateter aracılığıyla sırtınızın alt kısmına omuriliğin dışındaki küçük bir alana (epidural boşluk da denir) uygulanır. Bir kateter, gerektiğinde anestezik ilacın tekrarlanmasına veya sürekli olarak verilmesine izin verir. Hamilelik için epidural enjeksiyon, kadınlar için kısmi ağrı giderme sağlamak üzere tasarlanmıştır, ancak bunu tercih etme kararı kişisel bir tercihtir.
Epidural Çeşitleri Nelerdir?
Hastaneler ve anestezistler ilaçların dozajı ve kombinasyonları konusunda farklılık gösterse de doğum sırasında kullanılan genel olarak üç tip epidural vardır.
- Geleneksel/Standart Epiduraller
Düzenli bir kateter kullanımının yanı sıra, geleneksel bir epidural, ağrıyı büyük ölçüde hafifleten bupivakain veya lidokain gibi düzenli anestezi ilaçları kullanır. Omurga çevresine enjekte edilir ve gövdenin alt bölümünü uyuşturur. Epidural anestezi alan hamile kadınlar doğum sırasında hareket etmekte zorlanırlar. Ancak yine de biraz yardım alarak hareket edebilirler.
- Spinal Epiduraller/Spinal Blok
Geleneksel bir epiduralden farklı olarak spinal epidural, anestezinin doğrudan omurilik sıvısına enjekte edilmesini içerir. Bu, doğum ağrısından hızlı bir rahatlama sağlar, ancak ilacın etkisi birkaç saat sonra geçer. Spinal bloklar genellikle doğumun geç döneminde kullanılır. Spinal epidural bir kez uygulandığında vücut hareketlerini de kısıtlar.
- Yürüyen Epidural veya Kombine Spinal Epidural (CSE)
Bu ilaçlar, lokal anestezik ilaçlar ve epinefrin kombinasyonudur. Diğer epidurallardan farklı olarak CSE, vücudunuzun alt kısmında hafif bir his hissetmenizi sağlar. Bu nedenle, hareketlilik bu durumda pek bir sorun değildir. Motor bloğa rağmen hareket kabiliyetini bir miktar korumanın avantajı, daha hızlı doğum için bebeğin daha iyi bir konuma getirilmesine potansiyel olarak yardımcı olur.
İlginizi Çekebilir
Epidural Nasıl Yapılır?
Epidural enjeksiyon genellikle doğumun ‘aktif’ aşamasında bir anestezist tarafından verilir. Yatağın kenarına oturmanız, sırtınızı biraz bükmeniz ve öylece durmanız istenecektir. Bu pozisyon, herhangi bir komplikasyonu önlemek ve böylece epidural ilaçlarınızın etkinliğini artırmak için önemlidir. Ayrıca bir tarafa yatabilir, dizlerinizi mümkün olduğu kadar yükseğe bükebilir ve kıvırabilirsiniz. Bu pozisyonların her ikisi de, enjeksiyonun uygulanması gereken yeri tam olarak değerlendirmek için iyi bir omurga eğrisi sağlar.
Herhangi bir enfeksiyon olasılığını azaltmak için cildinize antiseptik bir solüsyon uygulanır. Sırtınızdaki küçük bir bölge, bir enjeksiyon yoluyla uygulanan lokal anestezi ile uyuşturulur. Daha sonra sırtınızdaki omuriliği çevreleyen alana bir iğne yönlendirilir ve ardından iğne içinden bir kateter epidural boşluğa gönderilir. Anestezist daha sonra ihtiyaca göre ilaç vermek için iğneyi dikkatli bir şekilde çıkarır ve kateteri yerinde bırakır. Kateter daha sonra konumunu korumak için arkaya güvenli bir şekilde bantlanır.
Yukarıdaki prosedürü tamamladıktan sonra, uygulanabilecek bir epidural uygulamanın birkaç yolu vardır. Tüm bu yöntemler, eşiğinize ve durumunuza bağlı olarak etkili ağrı kesici için uygulanması gereken ilaç miktarını belirlemek için çok önemlidir:
1 . Kateter kullanarak epidural: İçi boş bir iğne kullanılarak oluşturulan epidural boşluğa bir kateter (bükülebilir ince ve içi boş bir tüp) dikkatlice yerleştirilir. Bu, omuriliğinizi ve omurilik sıvınızı çevreleyen zarın hemen dışında ilacın sürekli veya aralıklı olarak uygulanmasına izin verir. Anestezi uzmanınız, kateter tüpünün yerleşimini kontrol etmek ve advers ilaç reaksiyonlarını kontrol etmek için önce size bir “test dozu” verecektir. Herhangi bir reaksiyon geliştirmezseniz, test dozunu tam doz takip eder.
2. Aralıklı Epidural : Bu durumda ilaç ihtiyaca göre verilir. Doğum ağrısına karşı tolerans seviyenize ve istenen hareket seviyesine bağlı olarak, anestezi uzmanınız doza karar verecektir.
3. Karıştır ve Eşleştir : Anestezi uzmanı, istediğiniz duyu ve hareket derecesine uyacak şekilde ilaçları (anestetikler ve analjezikler) karıştırır.
4. Hasta Kontrollü Epidural Anestezi : Bu epidural sayesinde epidural tüpe enjekte edilen ilaç miktarını düzenleyebilirsiniz.
5. Yeni Epidural Doğumlar : ‘Yürüyen epidural’ olarak da adlandırılan bu özel analjezi, anneye biraz yardımla ayakta durma, diz çökme, çömelme ve hatta yürüme özgürlüğü verir.
6. Spinal Epidural Analjezi : En yeni ağrı kesici, spinal analjezi veya ‘yürüyen spinal’ olarak bilinir. Doğum sancısını azaltmak için omurilik sıvısına yalnızca küçük bir dozda ilaç enjekte edilir, ancak yine de harekete izin verir.
7. Düşük Dozlu Epidural : Bu, bir tür kombinasyon (narko-anestetik) epiduraldır. Yorgun anne biraz rahatlayıp ıkınmak için biraz enerji toplayacak kadar doğum sancılarından kurtulmayı sağlar.
Epidural anestezi nasıl çalışır?
Bir epidural, ağrı sinyallerini beyninize taşıyan ve böylece hissi azaltan serviks ve rahminizdeki sinirleri geçici olarak bloke eder.
Epidural ilaçlar, bupivakain, kloroprokain veya lidokain gibi lokal anestezikler olarak adlandırılan ilaçları içerir. Lokal anesteziklerin daha az kullanılabilmesi için genellikle opioidler veya narkotiklerle birlikte verilirler.
Bu, doğum ağrısından kurtulma sağlar ve sınırlı yan etkilere sahiptir. Bu tür ilaçlar, epiduralın etkisini uzatmak veya annenin kan basıncını stabilize etmek için de kullanılabilir.
Epidural ne zaman yapılır?
Doğum sırasında epidural analjezi yaptırmak için doğru ya da yanlış zaman yoktur. Bununla birlikte, genellikle doğumun aktif aşamasında, bir kadının sık sık kasılmalar hissettiği ve serviksin genişlediği sırada verilir.
Doğumu hızlandırmak için epidural da önerilebilir. Bu, kasılmaları daha yoğun ve ağrılı hale getiren bir damla şeklinde uygulanan, sintosinon adı verilen bir hormonla yapılır.
Epidural bebeğiniz doğana kadar yerinde kalmalıdır. Epizyotomi dikişlerine ihtiyacınız varsa, doğumdan sonra ağrıyı da azaltabilir .
Epidural Olmanın Avantajları
Epidurallar, doğum ağrısını diğer ilaçlardan daha iyi hafifletmek için mükemmel bir seçimdir. Epidural anestezi uygulanan kadınlar doğum sırasında çok az ağrı hissederler veya hiç ağrı hissetmezler. Diğer avantajlar şunlardır:
- Doğum süresini önemli ölçüde artırmaz.
- Uyanık kalabilirsiniz, ancak yine de doğum sırasında baskıyı ve biraz esnemeyi hissedeceksiniz.
- Kombine spinal-epidural (CSE), standart epidural ile karşılaştırıldığında daha iyi sonuçlar verir. Size daha fazla kas gücü veren daha düşük dozlarda anestezik ilaçlar içerir.
- Gerekirse lokal anestezi ile gücü artırılabilir. Ayrıca, epidural olması sezaryene ihtiyaç duyma şansınızı artırmaz.
Epidural yan etkileri nelerdir?
Epidural, farklı tipte lokal anesteziklerin verilmesi için kullanılabilir. Ve her türün kendi yan etkileri vardır. Epiduralin sık görülen yan etkilerinden bazıları aşağıda verilmiştir.
- Kaşıntı: Kaşıntı, epiduralın yaygın bir yan etkisidir. Kaşıntı yaşarsanız, ilacı değiştirmek sorunun çözülmesine yardımcı olabilir.
- Kan basıncı sorunları ve ateş : Küçük bir doz epidural bile kan basıncında düşüşe veya ateşe neden olabilir. Ancak bu normaldir.
- Bacaklarda uyuşma veya karıncalanma hissi: Bu durum idrar yaparken zorluklara neden olabilir. İdrar sondası normalde bu gibi durumlarda idrara çıkmanıza yardımcı olmak için kullanılır.
- Omurilik sıvısı sızıntısı riski: Enjeksiyon çok derine inerse, omuriliğin etrafındaki koruyucu tabakalarda (dura) bir delik açabilir ve omurilik sıvısı dışarı sızabilir. Bu, günlerce sürebilen baş ağrılarına neden olabilir. Bu sıvı kaybı nedeniyle olabilir.
- Daha uzun doğum süresi: Epidural olan kadınlarda doğum ortalama olarak biraz daha uzun sürebilir.
- Yardımlı doğum: Bazı kadınlar epidural olmasına rağmen ıkınma isteği duyabilirler. Epidural nedeniyle ıkınma zamanının geldiğini hissedemezler, yardımlı doğuma (vakum emme/forseps) ihtiyaç duyabilirler.
Epidural bebeğe zarar verir mi?
Genel olarak, epidurallar damar yoluyla değil, omurga içine enjekte edildiğinden bebek için güvenlidir. Bir kadına doğum sırasında verilen herhangi bir ilaç mutlaka göbek bağı yoluyla bebeğin kan dolaşımına ulaşır. Bu, epidural yoluyla verilen ağrı giderici anestetikleri içerir. Ancak anestezikler, anne adaylarına verilen diğer ağrı kesiciler kadar güvenli ve dolayısıyla bebeği çok fazla etkilemeyen ilaçlar kullanır. Epidural anestezi kullanmanın uzun vadeli herhangi bir yan etkisi yoktur.
Ancak bebeğin bağışıklık sistemi tam olarak gelişmediği için epidural ilaçların etkileriyle baş etmesi daha uzun sürer. Epidural nedeniyle annenin kan basıncındaki düşüş, oksijen beslemesini etkileyebileceğinden bebeğe rahatsızlık verebilir.
Epidural doğum ağrısız mı?
Epidural blok doğum sancısını azaltır. Bunu söyledikten sonra, ağrıyı tamamen hafifletmez.
Ortalama olarak, epidural enjekte edildikten sonra etki etmesi yaklaşık 40 dakika sürer. Bunu uygulama süreci acı vericidir ve oldukça rahatsız edici olabilir. Aynı ilaç daha düşük konsantrasyonda kullanılırsa analjezi yapar yani herhangi bir kas güçsüzlüğüne neden olmadan sadece ağrıyı giderir. Ancak epidural işe yaramazsa doktorunuzun tekrar epidural uygulaması gerekebilir.
Epidural almak bir miktar ağrıyı azaltır, ancak ‘ağrısız doğum’ tamamen mümkün değildir.
Epidural Enjeksiyon Kullanımı Sırt Ağrısına Neden Olur mu?
Epidural yardımıyla doğum yaptıktan sonra bile, bazı kadınlar ilacın enjekte edildiği kateter bölgesinde hafif ağrı yaşayabilir. Doğum sırasında epidural ağrı kesici kullanmak uzun süreli sırt ağrısına neden olmaz. Pek çok kadın epidural analjezinin şiddetli veya uzun süreli sırt ağrısına neden olduğuna inanırken, bunların birbiriyle ilgisi yoktur. Doğum sonrası sırt ağrısı, önceden var olan doğum öncesi sırt ağrılarından kaynaklanır veya hamilelik sırasındaki normal fizyolojik değişikliklerin bir sonucudur.
Epidural ve Çoğul (İkiz) Gebelik
İkizlerde sezaryen doğum olması gerekli değildir. Tıpkı tek bir doğum gibi, birçok ikiz de vajinal yolla doğar. Epidurallar genellikle doktorlar tarafından doğum sırasında ağrının giderilmesi için ve ayrıca ikinci çocuğu doğum pozisyonuna getirmeye hazırlanırken önerilir.
Herhangi bir sorun varsa, zaten epidural yaptırdıysanız doğum öncesi ekibinizin bebeklerinizi hızlı bir şekilde doğurması pratik olarak daha kolaydır.
Doğumdan sonra ne olur?
Hamilelik sırasında bebeğinizin doğumuna odaklanmak önemlidir. Ancak doğumdan sonra ne olacağını bilmek de iyi bir fikirdir. İşte çocuğunuzun doğumundan sonra beklemeniz gerekenler.
- Göbek kordonu klemplenip kesilecek ve bebeğiniz üşütmesin diye kurutulup üzeri örtülecek.
- Mukus bebeğinizin yüzünden temizlenecektir. Bazı bebeklerin nefeslerini normale döndürmek için yardıma ihtiyacı vardır.
- Doktorunuz ten tene temas sağlamak için bebeğinize yakın durmanızı önerebilir.
- Bebeğiniz bir çocuk doktoru tarafından muayene edilecek, tartılacak ve ölçülecek ve üzerinde adınızın yazılı olduğu bir bant verilecektir.
Doğum kolay değildir, ancak epidural veya başka bir doğum ağrısı giderme yöntemini seçme kararı tamamen size ait olmalıdır. Herhangi bir doğum ağrısı giderme yöntemini tercih etmek istiyorsanız, araştırmanızı yapın, doktorunuzla görüşün ve güvenli bir doğum ve doğum yapın.